Ook zonder dak profiteren van zonne-energie
Volkskrant zaterdageditie 17 september 2016
Zaterdag 17 september 2016
De zon wordt bereikbaar voor iedereen, als energieleverancier dan. Zelfs voor daklozen en bosbewoners. Tot nu toe is zonne-energie vooral aantrekkelijk voor mensen met een geschikt dak. Liefst een eigen dak, met de juiste hellingshoek en gewend naar zuidelijke richting. Of een plat dak, dat is altijd goed. Als er maar geen bomen in de weg staan, die kunnen het rendement van de zonnepanelen ernstig verlagen.
100% zonnestroom
Maar nu is voor zonne-energie helemaal geen eigen dak meer nodig. Een contract met Vrijopnaam.nl is genoeg. Vrijopnaam is een nieuw energiebedrijf dat aardgas levert, zoals alle andere, maar de elektriciteit komt rechtstreeks van de zon. Volgens oprichter Bas Wijnen heeft Vrijopnaam.nl al vier zonneparken in bedrijf en aan het vijfde wordt hard gewerkt.
Vrijopnaam wil mensen die geen zonnepaneel op hun eigen dak willen of kunnen hebben een alternatief bieden. Natuurlijk komt 's nachts de stroom gewoon uit de kolen-, gas- of biomassacentrale. 'Maar wij zorgen ervoor dat we echt de capaciteit in Nederland hebben om de stroom op te wekken die wij verkopen', zegt oprichter Bas Wijnen. Dat zit voorlopig wel goed: er is capaciteit voor zeker duizend klanten, Wijnen heeft er tot nog toe enkele honderden.
Interessante investering
Zo lucratief als zonnestroom van eigen dak is die van Vrijopnaam niet. Dat komt doordat de stroom van eigen dak fiscaal wordt gesubsidieerd. In dat geval wordt alle geproduceerde stroom afgetrokken van de gebruikte stroom. Je bent elektriciteitsfabrikant, maar hoeft over je productie geen belasting te betalen. 'Salderen achter de meter', heet dat.
Bij Vrijopnaam gaat het anders. "Wij salderen vóór de meter" orakelt Wijnen. Op de rekening wordt wel de 'productie' afgetrokken van het verbruik. Maar de fiscale voordelen van Vrijopnaam zijn aanzienlijk minder dan die van een paneel op eigen dak.
"Je wordt niet de eigenaar van een zonnepaneel, maar van de elektriciteit die hij produceert"
Je kunt bij Vrijopnaam gewoon je energie kopen, maar kunt er ook je eigen zonnepanelen 'kopen'. Wie dat doet, krijgt in feite een flinke korting. Een paneel kost 99 euro. Volgens Wijnen kost een soortgelijk paneel op eigen dak al gauw 450 euro. Na die investering kun je negen jaar lang de stroom van eigen paneel betrekken, bijna gratis. Je betaalt alleen nog een paar overheidsheffingen.
Een gemiddeld huishouden heeft genoeg aan 16 panelen. Eén paneel geeft Vrijopnaam gratis, dus voor 1.500 euro zit je negen jaar goed. De klant mag niet meer panelen kopen dan hij nodig heeft voor eigen gebruik.
Echt kopen is het trouwens niet. Wijnen: 'Je wordt niet de eigenaar van een zonnepaneel, maar van de elektriciteit die hij produceert.' De klant krijgt zelfs een app waarmee hij de productie van zijn panelen van seconde tot seconde kan volgen.
Volgens Wijnen is het een interessante investering, die een financieel rendement oplevert van 4 à 5 procent. Niet zo rendabel als een paneel op eigen dak: daarmee is wel 7 tot 8 procent te halen. Maar er staan voordelen tegenover: geen gedoe, bijvoorbeeld. Geen lelijke panelen op je dak. En: 'Als je ervan af wilt, kun je ze zo weer aan ons terugverkopen.' Dat lukt met de panelen op eigen dak een stuk minder makkelijk.
Een mooi initiatief om het gebruik van duurzame energie te bevorderen. Maar ook een beetje raar. Als je in deze streken aan duurzame energie denkt, ligt windenergie veel meer voor de hand. En ook dat is te koop, al jaren, met een constructie die vergelijkbaar is met die van Vrijopnaam. De Windcentrale verkoopt al jaren zijn Winddelen. Oprichter Harm Reitsma koos juist voor windenergie omdat de kostprijs daarvan zo laag is.
Allemaal waar, erkent Wijnen, en hoe meer windenergie hoe beter. 'Maar voor windmolens op land, de goedkoopste oplossing, is nauwelijks nog ruimte. Bij De Windcentrale hebben ze een lange wachtlijst. Zonnepanelen kunnen we veel makkelijker plaatsen.'
Welkomstpremie
Vrijopnaam plaatst ze op spoordijken, op afvalbergen, het kan ook op daken of op akkers, en zelden zullen omwonenden er last van hebben. 'Daar is dus veel meer ruimte voor.' Bovendien, zegt hij, flink versimpelend: 'Als het waait, schijnt de zon niet en omgekeerd. Dus we moeten evenveel zonnestroom als windstroom op het net hebben.' En op dit moment, zegt hij, is er veel meer wind- dan zonnestroom.
Volgens de prijsvergelijker gaslicht.com is Vrijopnaam scherp in zijn tarieven, scherper dan concurrerende groene energieleveranciers als Vandebron, Qurrent en Pure Energie. Alleen Greenchoice is goedkoper. Wel even het knopje 'welkomstpremies' uitzetten bij die prijsvergelijker, anders zie je alleen de lokkertjes die vaak maar een paar maanden geldig zijn.
Alle subsidies op de zonnepanelen komen rechtstreeks ten goede aan de klant, zegt Wijnen. Eigenlijk komt alles ten goede aan de klant, op één deel van de rekening na: het vastrecht. Dat bedraagt 6,25 euro per maand voor gas en evenveel voor elektriciteit. 'Daar verdienen wij ons geld mee.'
Want de schoorsteen moet natuurlijk wel roken.